Program plava zastavica

U Crnoj Gori ovo priznanje se dodjeljuje od 2003.godine kada je naš partner, NVO "ECOM" postala član Fondacije za ekološku edukaciju (FEE) i time stekla pravo da bude Nacionalni operater uz finansijsku i organizacionu podršku Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom.

Plava zastavica se dodjeljuje kupalištu ili marini na osnovu odluke Međunarodnog žirija koji se sastoji od predstavnika UNEP-a (Programa UN za zaštitu životne sredine), UNWTO (Svjetske turističke organizacije), ILS ( Međunarodne federacije za spasilaštvo), IUCN (Svjetska Unija za zaštitu prirode) , međunarodnog eksperta za ekološko obrazovanje, predstavnika ICOMIA (Međunarodnog savjeta udruženja marina i predstavnika FEE (Fondacije za ekološko obrazovanje, koja i sprovodi Program Plava zastavica). Međunarodni žiri razmatra kandiature dostavljene od strane Nacionalne komisije koju u Crnoj Gori formira Ministarstvo nadležno za poslove turizma, a koja se sastoji od predstavnika Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom, ministarstava nadležnih za poslove turizma i zaštite životne sredine, Lučke kapetanije, Crvenog Krsta Crne Gore, i dva predstavnika nevladinog sektora.

Svaki korisnik kupališta ili marine koji želi da se kandiduje za Program "Plava zastavica" prvo mora da sprovede "pilot fazu" tokom koje se prati uspješnost u ispunjavanju zahtjevanih kriterijuma, te nakon uspješno sprovedene pilot faze ima pravo da se kandiduje za dobijanje Plave zastavice.

Plave zastavice za tekuću ljetnju sezonu se uručuju korisnicima kupališta i marine na svečanosti koja se svake godine organizuje povodom 5. juna - Svjetskog dana zaštite životne sredine i kada se ujedno podiže prva Plava zastavica kojom se simbolično obilježava početak kupališne sezone. Čast da podigne prvu Plavu zastavicu proteklih sezona imali su Ministar turizma u Vladi Crne Gore, Ministar zaštite životne sredine u Vladi Crne Gore, direktor Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom, direktor Nacionalne turističke organizacije Crne Gore, gradonačelnici Budve, Tivta, Ulcinja, istaknuti sportski radnici i sportisti...

Kriterijumi za dobijanje "Plave zastavice"

Plava zastavica na kupalištu podrazumijeva ispunjenost slijedeća 32 kriterijuma:

EKOLOŠKO OBRAZOVANJE I INFORMISANJE 
1) Informacije o programu Plava zastavica moraju biti objavljene (I)
2) Minimum 5 ekoloških edukativnih akcija se mora organizovati (I)
3) Informacije o kvalitetu vode za kupanje moraju biti postavljene (I)
4) Informacije o obalnim ekosistemima i osjetljivim prirodnim područjima u priobalju moraju biti istaknute (I)
5) Mapa plaže sa obilježenim različitim sadržajima mora biti istaknuta (I)
6) Pravila ponašanja na plaži (plažni red) moraju biti označena, a propisi o korišćenju i upravljanju plažama moraju biti dostupna javnosti na zahtjev (I)

KVALITET VODE
7) Ispunjenost zahtjeva i standarda u pogledu frekventnosti uzimanja uzoraka vode za kupanje (I)
8) Ispunjenost zahtjeva i standarda u pogledu analiza vode za kupanje (I)
9) Industrijski i kanalizacioni ispusti ne smiju uticati na područje plaže (I)
10) Ispunjenost zahtjeva i standarda u pogledu mikrobioloških parametara vode za kupanje (I)
11) Ispunjenost zahtjeva i standarda u pogledu fizičkih i hemijskih parametara vode za kupanje (I)

EKOLOŠKO UPRAVLJANJE
12) Komisija za kontrolu plaže treba da obezbjedi sistem ekološkog upravljanja i sprovodi redovne ekološke provjere plažnih objektata i opreme (P)
13) Plaža mora da ispuni uslove i odredbe iz pravila koji se odnose na lokaciju i aktivnosti na plaži (I).
14) Plaža mora biti čista (I)
15) Alge i drugu vegetaciju bi trebalo ostaviti da trunu na plaži osim ako ne stvaraju problem (I)
16) Kante za smeće moraju biti dostupne na plaži u adekvatnom broju, moraju se redovno održavati i prazniti (I)
17) Objekti za prihvat materijala koji se može reciklirati moraju biti postavljeni na plaži (I)
18) Adekvatan broj sanitarnih objekata
19) Sanitarni objekti moraju biti čisti (I)
20) Sanitarni objekti sa kontolisanim ispuštanjem u kanalizaciju (I)
21) Na plaži je zabranjeno nedozvoljeno kampovanje, vožnja automobila i deponovanje smeća (I)
22) Regulativa u vezi pasa i drugih kućnih ljubimaca mora biti sprovedena na plaži (I)
23) Svi objekti i oprema na plaži moraju biti odgovarajuće održavani (I)
24) Održivi načini transporta se trebaju promovisati na plaži (P)
25) Praćenje zdravlja koralnih grebena lociranih u blizini plaže (ne primjenjuje se u Evropi)

SIGURNOST I USLUGE
26) Adekvatan broj spasilaca i opreme za spašavanje mora biti na raspolaganju na plaži. (I)
27) Oprema za prvu pomoć mora biti na raspolaganju na plaži. (I)
28) Planovi hitnih intervencija u slučaju zagadjenja (I)
29) Mora biti organizovano korišćenje plaže za različite aktivnosti kako bi se izbjegle nezgode (I)
30) Moraju biti obezbjedjene mjere sigurnosti na (I)
31) Snabdijevanje pijaće vode trebalo bi da bude omogućeno na plaži (P)
32) Minimum jedna plaža sa Plavom zastavicom u svakoj opštini mora imati pristup i toalete za lica sa posebnim potrebama (I)
Opširnije o svakom od kriterijuma pogledati u Priručniku.

Plava zastavica u marini podrazumijeva ispunjenost slijedeća 24 kriterijuma

EKOLOŠKO OBRAZOVANJE I INFORMISANOST
1. Informacije o lokalnim ekosistemima i ekološkim fenomenima (I)
2. Pravila ekološkog ponašanja u marini i okolnim područjima (I)
3. Informacije o Programu Plave zastavice i kriterijumima za marine (I)
4. Minimum tri ekološko-edukativne akcije za korisnike i osoblje (I)
5. Individualna Plava zastavica za vlasnike brodova u marini (I)

EKOLOŠKO UPRAVLJANJE
6. Komisija za u ekološko pravljanje marinom (P)
7. Ekološki plan marine (vode, otpad, potrošnja energije, zdravlje i bezbjednost, ekološki prihvatljivi proizvodi ...) (I)
8. Adekvatni i propisno označeni kontejneri za opasni otpad (I)
9. Adekvatne kante za smeće koje se redovno prazne (I)
10. Oprema za prihvat reciklirajućeg otpada (I)
11. Oprema za prihvat balastnih voda (P)
12. Postrojenja za prihvat voda iz toaleta na brodovima (I)
13. Propisno održavanje objekata i opreme (I)
14. Adekvatni, čisti i dobro označeni sanitarni objekti uključujući i prostorije za pranje i pijaću vodu (I)
15. Zagadjenje iz zone za popravku i pranje brodova ne smije da dospije u kanalizacioni sistem, zemljište, vode ili okruženje (I)
16. Promovisanje održivih vidova prevoza (P)
17. Nema vožnje ni parkiranja u marini, osim u posebno određenim zonama (I)

SIGURNOST I USLUGE
18. Adekvatna i dobro označena oprema za spasavanje, prvu pomoć i oprema za gašenje požara (I)
19. Planovi hitnih intervencija za reagovanje prilikom požara, zagađenja i drugih nesreća u marini (I)
20. Istaknute mjere predostrožnosti i bezbjednosne informacije (I)
21. Struja i voda dostupni na svakom vezu (I)
22. Oprema i pristup za osobe sa posebnim potrebama (P)
23. Mapa sa rasporedom različitih sadržaja u marini (I)

KVALITET VODE
24. Vizuelno čista voda u marini, bez tragova zagađenja (I)

Opširnije o svakom od kriterijuma pogledati u Priručniku.

Više informacija o Međunarodnom programu "Plava zastavica" (Blue Flag) može se naći na stranici www.blueflag.org, a o progamu "Plava zastavica u Crnoj Gori" na stranici www.plava-zastavica.org.me.